Saç Boyaları

  • Saçın beyazını kapatmak ve renk vermek amacı ile kullanılan kimyasal maddelerdir. Fransız araştırmacılar Mısır, Yunan ve Romalıların binlerce yıl önce saç boyası kullandığını bulmuşlardır. Yunan-Romen döneminden beri, kına gibi bitkilerden elde edilen organik saç boyaları kullanılmıştır, ancak diğer kurşun sülfür (PbS) içeren formulasyonlar da kullanılmaktadır. Firavun Ramses II nin mumyalanmış annesinin kırmızımsı-sarı saçı kına solüsyonu ile boyandığını düşündürmektedir. 1907, Eugè ne Schueller, adındaki Fransız kimyager ilk saç boyasını üretip Auréole adını vermiş, Paristeki kuaförlere satmıştır.


    Saçın Yapısı


    Her bir saç teli medulla , korteks ve kütikuladan oluşmuştur. Kütikula üstüste sağlıklı hücrelerden oluşmuştur. İçeriğinde keratin vardır. Ortadan kalktığında saç hasar görür. Saçın doğal rengini veren pigmentler saçın korteksinde homojen olarak yayılmış ve melanin granüllerinin içinde yer almaktadır. Siyah ve kahve rengi eumelanin, sarı ve kızıl rengi feomelanin vermektedir. Saçın rengi melanin granüllerindeki pigment içeriğine göre değişmektedir. Siyah saç % 4 oranında melanin içermektedir


    Sentetik Saç Boyaları ve İçerdikleri Kimyasallar


    Geçici boyalar: Azo türevleri Azine türevleri Tiazin türevleri Indolaminler Trifenilmetan


    Yarı kalıcı boyalar: Kalıcı Nitroanilinler Nitrofenilendiaminler Nitroaminofenoller Azo türevleri Antrakinon


    Kalıcı oksidasyon boyaları: Para-fenilendiamine Para-toluenediamin Para-diaminler Ortoveya para-aminofenoller


    Geçici boyalar: Pigment molekülleri büyüktür ve kütikula tabakasına nüfuz edemez. Bunun yerine, renkli parçacıklar saç gövdesine adsorbe eder ve kolayca tek bir şampuanlama ile çıkarılır. Kimyasal değil fiziksel bir etki vardır.


    Yarı kalıcı saç boyaları: Geçici boyalardan daha ufak moleküller içermektedirler. Renk 4-5 yıkamaya kadar kalıcıdır. Peroksit amonyak ve boya maddesini çok az yada hiç bulundurmazlar.
    – Deri, göz, solunum sistemi hassasiyeti oluşturabilirler.
    – Şiddetli alerji - örneğin, yüz ve boyunda şişlik


    A.Yarı Kalıcı – Geleneksel azo boyaları


    Karsinojen benzidin türevleridir. Organizmada yeniden benzidine dönüşebilirler. Azo Direct Black 38 ve Direct Blue 6 kendi başlarına karsinojeniktir.


    B. Yarı kalıcı - Polimer boyalar


    Farklı kimyasal kompozisyonları vardır. Polimer oluşturan pek çok molekülden oluşmuşturlar. Melanini değiştirmezler. Renk
    penetrasyonu için oksidan yerine ısı kullanılır.


    Kalıcı Boyalar


    Oksidasyon boyaları saçın yapısını kalıcı olarak değiştirirler


    Formülasyon:

    Fenilendiamin % 08 - 6 (Birincil ara ürünler ve renklendiriciler
    Hidrojen Peroksit %3 – 10 (Oksidanlar)
    Amonyak % 20 – 40


    Saç Boya Zehirleri


    Paraphenylene Diamine (PPD( paraphenylenediamine, or 1,4-diaminobenzene, or 1,4- phenylenediamine


    PPD


    Anilin türevi bir aromatik amindir. Renksiz katı görünümlüdür ancak oksitlendiğinde sarı bir renk alır. PPD sitokrom P450 oksidaz tarafından reaktif metaboliti Bondrawski bazını oluşturmak üzere metabolize edilir.Bu bileşiğin güçlü mutajenik ve son derece toksik olmanın yanı sıra
    anafilaksiye neden olduğu bildirilmiştir. Dermatit, ürtiker ve astıma yol açan alerjik reaksiyonlar da bildirilmiştir. PPD zehirlenmesinin en şiddetli klinik bulguları ve ölümün ana nedenlerinden biri sert şişmiş çıkıntılı dil ve ödemli boğa boynu şeklinde ifadeedilen üst hava yolu tıkanıklığı
    (anjiyo-ödem) 'dir.


    Böbrek belirtileri


    Miyoglobinürinin beli başlı özellikleri (koyu renkli, çikolata-kahverengi idrar), Böbrek tutulumunun derecesi geçici proteinüri ve oligürik arasında değişmektedir.


    Nöromüsküler toksisite


    Rabdomiyoliz sırayla akut böbrek hasarı ve ani kardiyak ölüm ihtimalinin artması İskelet ve kalp kası nekrozu Otopside PPD maruziyetinde Iskelet kası nekrozu tespit edilmiştir. Nörotoksisiteye yol açan mental değişiklik ve koma da gözlenmiş ve bunun muhtemelen beyin anoksisi ve akut böbrek hasarı ile ilgili şiddetli metabolik asidoz ile bağlantılı olduğu saptanmıştır.


    Diğer belirtiler

    Karaciğer biyopsisinde akut hepatit özellikleri ile ele gelen şiş karaciğer pek çok hastada görülmüştür. Kardiyak toksisiteye neden olan aritmi, kalp bloğu ve ani ölüm de bazı çalışmalarda bildirilmiştir. PPD zehirlenmesinin genellikle çocuklarda ve erişkinlerde doğrudan ölüm sebebinin direk kalp üzerine toksisite olduğu, kalp kasının rabdomyalizi nedeniyle ciddi hasara ve hiperkalemiye neden olduğu bildirilmiştir.


    Mesane Kanseri

    Mesane kanseri ile ilişkisi tam olarak aydınlatılamamıştır. Çeşitli kanserlerin gelişimi ile saç boyası kullanımı arasında risk artışı bulan az sayıda çalışma mevcut olmasına karşın bu çalışmalarda elde edilen veriler çalışma tasarım farklılıklarından ötürü genellenebilir nitelikte kabul edilmemiştir. Bu nedenle IARC tarafından insanda kanser yaptığına dair yeterli delil olmadığı gerekçesiyle Grup 3 olarak raporlanmıştır.


    https://acikders.ankara.edu.tr

Şimdi katılın!

Henüz bir hesabınız yok mu? Şimdi kayıt olup topluluğumuzun bir parçası olun!